Delirium tremens

Materiały edukacji zdrowotnej dla Pacjentów i ich rodzin.

Delirium tremens (majaczenie alkoholowe, drżenie, „biała gorączka”)

Definicja

Delirium, delirium tremens czy majaczenie alkoholowe można określić jako nagłą zmianę w mózgu, stan zaburzeń świadomości powodujący dezorientację umysłową i zaburzenia emocjonalne. Pojawiają się urojenia, halucynacje omamy i iluzje, a samo delirium może utrzymywać się do około tygodnia. Majaczenie alkoholowe utrudnia myślenie, zapamiętywanie, spanie, utrzymanie uwagi i nie tylko. Delirium może pojawić się podczas odstawienia lub zmniejszenia dawki spożywanego alkoholu. Delirium tremens to stan przejściowy i można go leczyć. Jest najgroźniejszą postacią zaburzeń związanych z odstawieniem alkoholu. Stanowi stan zagrożenia życia.

Przyczyny delirium

Nadmierne picie alkoholu pobudza i podrażnia układ nerwowy. Organizm osoby przewlekle/regularnie spożywającej alkohol z czasem” przyzwyczaja się „do tej substancji i staje się od niego uzależniony. Kiedy tak się dzieje, centralny układ nerwowy nie jest w stanie łatwo przystosować się do braku alkoholu.

Alkohol może wpływać na neuroprzekaźniki w mózgu. Są to substancje chemiczne, które działają jak jego posłańcy do innych części mózgu i układu nerwowego.

Alkohol tłumi niektóre ze wspomnianych neuroprzekaźników. Właśnie to może powodować uczucie odprężenia podczas jego spożywania.

Kiedy dawka alkoholu zostaje zmniejszona lub całkowicie odstawiona, neuroprzekaźniki nie są już tłumione, ale są przyzwyczajone do cięższej pracy, aby przezwyciężyć tłumienie. Wchodzą wtedy w stan nadmiernego pobudzenia. Dlatego też nagłe zaprzestanie przyjmowania alkoholu w przypadku pacjenta pijącego przewlekle może przerodzić się w delirium alkoholowe.

Delirium tremens rozwija się stopniowo i burzliwie, osiągając swój szczyt zwykle w 2 – 3 dobie (72g) od przerwania ciągu alkoholowego.

Objawy delirium

Pacjent z delirium może prezentować wiele objawów, w tym między innymi:

❖ zaburzenia orientacji allopsychicznej (dotyczące miejsca, czasu i sytuacji),

❖ omamy ,najczęściej w postaci omamów słuchowych, wzrokowych i czuciowych („białe myszki”, pająki itp.),

❖ urojenia ,zazwyczaj nieusystematyzowane, prześladowcze, powodujące silny lęk, niepokój, pobudzenie,

❖ iluzje,(istniejące realnie obraz czy przedmiot, posiadają dla chorego nierealne cechy),

❖ charakterystyczne drżenie całego ciała, mimowolne skurcze mięśni,

❖ odwrócenie rytmu snu i czuwania,

❖ nudności, wymioty ,nadmierna potliwość,

❖ gorączka, wzrost parametrów życiowych, tachykardia, przyspieszony oddech, drgawki,  zaburzenia świadomości,

❖ nadwrażliwość na światło, dźwięk lub dotyk,

❖ ból brzucha,

❖ nagłe zmiany nastroju,

❖ nieprzerwana i niekiedy bezładna mowa,

Oś czasu majaczenia alkoholowego

Delirium, zgodnie z wytycznymi, można podzielić na cztery etapy z wyraźnymi objawami.

Etap 1 : 6 do 12 godzin od przerwania ciągu

Pierwszy etap delirium zwykle następuje po 6 do 12 godzin. Te drobne objawy wynikające z odstawienia mogą obejmować:

❖ niepokój,

❖ bezsenność,

❖ nudności,

❖ utratę apetytu,

❖ ból głowy,

❖ podwyższone lub nieregularne tętno.

Etap 2 : 12 do 24 godzin po przerwaniu ciągu

Halucynoza alkoholowa może wystąpić od 12 do 24 godzin po przerwaniu ciągu i może trwać do 48–72 godzin

Może obejmować następujące rodzaje halucynacji:

❖ halucynacje czuciowe, takie jak uczucie swędzenia, pieczenia lub drętwienia, które w rzeczywistości nie występuje,

❖ halucynacje słuchowe – słyszenie dźwięków, które nie istnieją,

❖ halucynacje wzrokowe lub widzenie obrazów, które nie istnieją.

Etap 3 : po 24 do 48 godzinach

Etap 4 : 48 do 72 godzin przerwaniu ciągu

Objawy delirium są najbardziej nasilone.

Diagnostyka delirium

Diagnoza jest przede wszystkim kliniczna i opiera się głównie na objawach. U osoby z delirium tremens ważne jest, aby wykluczyć inne związane z tym stanem problemy, takie jak zaburzenia elektrolitowe, zapalenie trzustki i alkoholowe zapalenie wątroby.

Leczenie delirium

Delirium tremens spowodowane odstawieniem alkoholu opiera się przede wszystkim na farmakoterapii. Ze względu na możliwe konsekwencje ,majaczenie alkoholowe jest traktowane jako stan zagrożenia życia i powinno być leczone w warunkach szpitalnych. Osoby te stanowią zagrożenie dla siebie i otoczenia. Pacjenci muszą znajdować się pod stałą obserwacją ,ponieważ istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia zaburzeń rytmu serca, zachłystowego zapalenia płuc oraz depresji oddechowej.

Piśmiennictwo:

1. N. Waszkiewicz, B. Konarzewska, M. Waszkiewicz, R.Popławska, S. Szajda, A. Zalewska, T. Markowski, A. Szulc, Biomarkery nadużywania alkoholu.Psychiatria Polska,
2. R. Jaeschke, P. Brudkiewicz, Majaczenie (delirium), https://psychiatria.mp.pl/choroby/122089,majaczenie -delirium
3. J. Żukowska - Łyko, Krótka historia alkoholu, https://histmag.org/Krotka-historia-alkoholu -14314,
4. S. Golec, A. Kokoszka, Postępowanie w nagłych zaburzeniach psychicznych, Medycyna Praktyczna,
5. M. Ostrowski, Zespoły zaburzeń świadomości. Część 2.Majaczenie alkoholowe (delirium tremens)

   http://nagle.mp.pl/interna/97350, majaczenie-alkoholowe-delirium-tremens