Instruktaż podaży antykoagulantu

Materiały edukacji zdrowotnej dla Pacjentów i ich rodzin.

Instruktaż podaży podskórnie leku przeciwzakrzepowego (heparyny drobnocząsteczkowej).

Zastrzyk podskórny polega na podaniu substancji czynnej do tkanki tłuszczowej znajdującej się pomiędzy skórą a mięśniami. Lek podany w ten sposób wchłania się wolniej niż np. po podaniu domięśniowym lub dożylnym, dlatego zazwyczaj działa dłużej i mniej gwałtownie.

Lek może być podawany przez pielęgniarkę lub samodzielnie. Samodzielne podawanie leku nie jest trudne i pacjent nie jest uzależniony od konieczności codziennego udawania się do przychodni lub organizowania wizyt pielęgniarskich.

1. Po zrealizowaniu recepty, lek przechowujemy w domu w temperaturze poniżej 25°C.
2. W ampułkostrzykawce jest już przygotowany lek w odpowiedniej dawce, gotowy do podania.
3. Preparat heparyny drobnocząsteczkowej wstrzykuje się podskórnie, zgodnie z zaleceniami lekarza jeden lub 2 razy dziennie.

Wykonanie wstrzyknięcia

1. Umyj dokładnie ręce wodą z mydłem, a następnie wysusz ręce czystym ręcznikiem. Możesz dłonie odkazić środkiem dezynfekcyjnym (który możesz nabycia w aptece). Zastrzyków nie należy wykonywać obok blizn, siniaków, rozstępów, wysypki, zaczerwienia, tatuażu. Wybieramy miejsce wkłucia przynajmniej 5 cm od pępka. Miejsce podania heparyny patrz rysunek:
   
   
2. Iniekcje wygodnie jest wykonywać w pozycji siedzącej lub półleżącej, tak aby dokładnie widzieć okolice brzucha, w które będziesz wykonywać wstrzykniecie.
3. Przygotuj środek do dezynfekcji skóry(gazik nasączony alkoholem), ampułkostrzykawkę z heparyną (strzykawka jest połączona fabrycznie z igłą).
4. Zdezynfekuj miejsce wkłucia gazikiem – okrężnym ruchem od środka na zewnątrz. Odczekać, aż skóra wyschnie (około 30 sekund po przetarciu). W tym czasie zdecydowanym ruchem zdejmij osłonkę z igły ampułkostrzykawki. Nie wystrzykuj leku i nie usuwaj pęcherzyków powietrza ze strzykawki.
   Nie dotykaj igły !!!
5. Ujmij jedną ręką skórę brzucha w wybranym miejscu (palcem wskazującym i kciukiem) aby wytworzyć fałd skórny.
6. Podczas gdy trzymasz fałd skóry jedna ręką, drugą weź ampułkostrzykawkę – tak jak się trzyma długopis. Ustaw ją pod kątem prostym (90 stopni) do fałdu skóry. Zdecydowanym ruchem wbij całą igłę w skórę (jest ona bardzo krótka, nie uszkodzisz nią narządów wewnętrznych) patrz rysunek:
   
   
7. Powoli podaj całą zawartość ampułkostrzykawki, cały czas trzymając jedną ręką fałd skórny. Odlicz powoli 1,2,3,4,5,6 trzymając ampułkostrzykawkę i fałd skóry.
8. Wyjmij delikatnie igłę pionowo i dopiero wtedy puszczaj fałd skórny.
9. Przyłóż gazik i przytrzymaj go chwilę.
10. Ampułkostrzykawka jest przeznaczona do jednorazowego użytku !!!
    Zużyte ampułkostrzykawki należy wyrzucać do specjalnych pojemników wystawionych w aptekach, jest też możliwość zakupu pojemnika na odpady zakaźne w sklepach medycznych.
    NIE można wyrzucać zużytych ampułkostrzykawek do ,,ogólnych„ śmieci.
    Po zakończeniu leczenia pojemnik oddaj do utylizacji.
11. Popraw ubranie i chwilę odpocznij w pozycji siedzącej lub półleżącej. Umyj ręce.

UWAGA:

Miejsca wstrzyknięcia nie zaleca się masować, ponieważ skutkuje to pojawieniem się siniaków i wypłynięciem leku. Jeżeli pojawi się kropla krwi w miejscu wkłucia to proszę przyłóż na chwilę suchy gazik. Po wykrzyknięciach mogą pojawić się niewielkie siniaki. W miarę możliwości należy unikać wstrzykiwania w miejsca zasinione po poprzednich iniekcjach, aby nie powiększać krwiaków. Sporadycznie w miejscu wstrzyknięcia mogą się również tworzyć guzki (małe wynaczynienia krwi), które są niegroźnym powikłaniem i zwykle ustępują samoistnie po kilku dniach. Zawsze czytaj ulotkę podawanego leku.
W przypadku wystąpienia nagłego lub niekontrolowanego krwawienia należy natychmiast przerwać przyjmowanie leku i niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

Opracowano :

1. Na podstawie ulotek dla pacjentów leków z heparyną drobnocząsteczkową.
2. Rysunki: https://docplayer.pl/208877545-Samodzielne-wykonywanie-zastrzyku-podskornego-za-pomoca-ampulkostrzykawki.html
3. Ślusarska B., Zarzycka D., Majda A.: Podstawy Pielęgniarstwa. Tom 2. Wybrane umiejętności i procedury zindywidualizowanej opieki pielęgniarskiej. PZWL Wydawnictwo Lekarskie.